تاثیر ساختار مالیات بر نابرابری درآمد در اقتصاد ایران: رویکرد خود رگرسیون با وقفه‌های توزیعی
کد مقاله : 1263-TAXRESEARCH
نویسندگان
زینب اروجی *1، میلاد آذری2، علی اصغر نصرآبادی3
1سازمان امور مالیاتی کشور
2حسابرس ارشد مالیاتی، اداره امور مالیاتی شمیرانات، سازمان امور مالیاتی کشور
3رییس گروه مالیاتی، اداره امور مالیاتی شمیرانات، سازمان امور مالیاتی کشور
چکیده مقاله
در سال‌های اخیر، علی‌رغم تلاش‌های صورت گرفته در زمینه‌ی کاهش نابرابری درآمدی، این شکاف در بسیاری از کشورها نه تنها کاهش نیافته، بلکه افزایش نیز یافته است. در این میان، نظام مالیاتی به عنوان یکی از مهم‌ترین ابزارهای سیاست‌گذاری اقتصادی، نقش بسزایی در توزیع مجدد درآمد و کاهش نابرابری ایفا می‌کند. در این مطالعه با استفاده از داده‌های آماری سری زمانی برای اقتصاد ایران طی سال‌های 1350-1402 تاثیر مالیات‌های مستقیم و غیرمستقیم در کنار سایر متغیرهای اثرگذار بر روی ضریب جینی با استفاده از روش خودرگرسیون برداری با وقفه‌های گسترده مورد بررسی قرار گرفت. نتایج مبانی نظری را تایید کرده به گونه‌ای که تاثیر مالیات‌های مستقیم بر روی نابرابری درآمدی مثبت و تاثیر مالیات‌های غیرمستقیم بر روی نابرابری درآمدی منفی می‌باشد. همچنین در بین متغیرهای تاثیرگذار بر روی ضریب جینی متغیرهای نرخ رشد تولید سرانه و نسبت مالیات‌ها بیشترین تاثیر را بر روی نابرابری درآمدی دارند که سیاست‌گذار اقتصادی می‌تواند از این ابزارها جهت کاهش نابرابری اقتصادی استفاده کند. در خصوص متغیر مالیات تأثیر مالیات بر توزیع درآمد در اقتصاد ایران چندوجهی و پیچیده است. بنابراین از این ابزار باید با احتیاط استفاده کرد، نظام مالیاتی را باید به گونه‌ای طراحی کرد که ضمن تأمین درآمدهای لازم برای دولت، به طور مؤثرتری به کاهش نابرابری درآمدی کمک کنند.
واژگان کلیدی: مالیات مستقیم، مالیات غیر مستقیم، ضریب جینی، روش ARDL.
طبقه‌بندی JEL: H2، D63، C54.
کلیدواژه ها
مالیات مستقیم، مالیات غیر مستقیم، ضریب جینی، روش ARDL.
وضعیت: پذیرفته شده برای ارسال فایل های ارائه پوستر