| برآورد فرار مالیاتی ناشی از قاچاق کالا: رویکرد مدل‌سازی معادلات ساختاری |
| کد مقاله : 1301-TAXRESEARCH |
| نویسندگان |
|
محمد احسان بخش *1، آزاده محرابیان2 1حسابرس مالیاتی 2استادیار گروه اقتصاد دانشگاه آزاد واحد تهران مرکز |
| چکیده مقاله |
| مطالعه و برآورد حجم فرار مالیاتی ناشی از قاچاق کالا از اهمیت بالایی در اقتصاد کشورها برخوردار است، زیرا این پدیده تأثیرات مخربی بر درآمدهای دولت و سلامت نظام اقتصادی دارد. برآورد دقیق حجم آن به سیاست‌گذاران کمک می‌کند تا میزان واقعی آسیب‌های وارده به اقتصاد را درک کرده و راهکارهای مؤثری برای مقابله با آن طراحی نمایند. از طرفی، این مطالعات نشان می‌دهند که چه میزان از درآمدهای مالیاتی به دلیل قاچاق کالا از دست رفته است، که این امر برای برنامه‌ریزی بودجه و تخصیص منابع حیاتی است. همچنین، شناسایی حجم فرار مالیاتی ناشی از قاچاق به درک بهتر رابطه بین اقتصاد رسمی و غیررسمی کمک کرده و تأثیر آن بر متغیرهای کلانی مانند تولید ناخالص داخلی و اشتغال را روشن می‌سازد. علاوه بر این، این برآوردها برای ارزیابی کارایی نظام مالیاتی و گمرکی کشور ضروری بوده و به شناسایی نقاط ضعف سیستم نظارتی کمک می‌کنند. در نهایت، انجام این مطالعات به تحقق عدالت مالیاتی و افزایش شفافیت اقتصادی منجر شده و زمینه را برای رشد و توسعه اقتصادی فراهم می‌آورد. با توجه به این موضوع، هدف این مطالعه برآورد حجم فرار مالیاتی ناشی از قاچاق کالا در ایران طی دوره زمانی 1357 تا 1400 با روش مدل‌سازی معادلات ساختاری بود. نتایج این مطالعه نشان داد که قاچاق کالا حدود 97/21 درصد از GDP رسمی و فرار مالیاتی ناشی از آن نیز 11/4 درصد از GDP رسمی بوده است که رقمی قابل توجه و بالا است و لزوم توجه بیشتر به این بخش برای بهبود وضع موجود را می‌طلبد. |
| کلیدواژه ها |
| قاچاق کالا، فرار مالیاتی، GDP، روش SEM. |
| وضعیت: پذیرفته شده |