| الزامات به‌کارگیری ظرفیت‌های ماده 169 مکرر قانون مالیات‌های مستقیم و سامانه مؤدیان در مالیات‌ستانی با رویکرد کلان‌داده |
| کد مقاله : 1324-TAXRESEARCH |
| نویسندگان |
|
محسن حجازی *1، سمیه محمدی2 1حسابرس ارشد مالیاتی استان یزد 2مسئول روابط عمومی اداره کل امور مالیاتی استان یزد |
| چکیده مقاله |
| امروزه استفاده اثربخش از داده‌ها در نظام مالیاتی به عنوان ابزاری کلیدی برای کاهش عدم تقارن اطلاعاتی، افزایش شفافیت و تحقق عدالت مالیاتی شناخته می‌شود. این پژوهش با هدف شناسایی الزامات و چالش‌های اجرای ماده ۱۶۹ مکرر قانون مالیات‌های مستقیم و قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مؤدیان در ایران، با استفاده از روش کیفی و تحلیل تم (مضمون) انجام شد. داده‌ها از طریق مصاحبه‌های نیمه‌ساختاریافته با ۲۷ خبره سازمان امور مالیاتی (شامل مأموران تشخیص مالیات و کارشناسان فناوری اطلاعات) گردآوری و براساس رویکرد براون و کلارک (۲۰۰۶) تحلیل شدند. یافته‌ها نشان داد که بهره‌گیری از ظرفیت‌های این قوانین، مستلزم توجه همزمان به سه حوزه فنی، حقوقی، و مدیریتی است. الزامات فنی (نظیر استانداردسازی داده‌ها، ارتقای زیرساخت‌های پردازش کلان‌داده‌ها، و مقابله با ریسک‌های امنیتی)؛ الزامات حقوقی (نظیر رفع تعارضات با قانون حمایت از داده‌های شخصی و شفاف‌سازی مسئولیت نهادها) و الزامات مدیریتی (نظیر کاهش بوروکراسی و بهبود هماهنگی بین سازمانی) می‌باشد. این پژوهش همچنین بر لزوم اصلاح قوانین، ایجاد مرکز ملی مدیریت داده‌های مالیاتی، و آموزش ذینفعان برای افزایش پذیرش اجتماعی تأکید می‌کند. نتایج حاکی از آن است که تحقق اهداف این قوانین، بدون همگرایی فناوری، قانون، و مدیریت امکان‌پذیر نیست. این مطالعه گامی نخست در راستای تدوین الگویی بومی برای یکپارچه‌سازی داده‌های مالیاتی در ایران محسوب می‌شود و می‌تواند به عنوان چارچوبی برای سیاست‌گذاری در حوزه حکمرانی داده‌ها مورد استفاده قرار گیرد. |
| کلیدواژه ها |
| ماده ۱۶۹ مکرر، پایانه‌های فروشگاهی، کلان‌داده |
| وضعیت: پذیرفته شده |